گزارش جدید SCONUL: تحول در خدمات مشترک کتابخانه‌های دانشگاهی بریتانیا
تاریخ انتشار: ۱۴ ژوئیه ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۴۰
منبع: پورتال آگاهی‌بخشی جاری (Current Awareness Portal)
خلاصه‌ی خبر: انجمن کتابخانه‌های ملی و دانشگاهی بریتانیا (SCONUL) در تاریخ ۱۴ ژوئیه ۲۰۲۵ گزارشی جامع در خصوص خدمات مشترک در کتابخانه‌های دانشگاهی منتشر کرد. این گزارش که با هدف بررسی و ارتقاء رویکردهای همکاری بین کتابخانه‌ها تهیه شده است، به نقش فزاینده خدمات مشترک در مواجهه با چالش‌های مالی، فناوری و نیازهای در حال تغییر دانشجویان و پژوهشگران می‌پردازد.
محتوای اصلی گزارش و ابعاد کلیدی:
این گزارش توسط SCONUL، به عنوان یکی از نهادهای پیشرو در حمایت از کتابخانه‌های دانشگاهی بریتانیا، منتشر شده و بر اهمیت استراتژیک اشتراک‌گذاری منابع و خدمات در میان موسسات آموزش عالی تأکید دارد. بخش‌های کلیدی گزارش به شرح زیر است:
- ضرورت اشتراک‌گذاری در عصر دیجیتال: گزارش نشان می‌دهد که کتابخانه‌های دانشگاهی با فشارهای مالی روبرو هستند و نیاز به یافتن راه‌های نوآورانه برای ارائه خدمات با کیفیت بالا دارند. اشتراک‌گذاری منابع، زیرساخت‌ها و حتی کارکنان می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی منجر شود.
- انواع خدمات مشترک: SCONUL طیف گسترده‌ای از خدمات مشترک را شناسایی و مورد بررسی قرار داده است، از جمله:
- اشتراک‌گذاری مجموعه: همکاری در خرید و مدیریت پایگاه‌های اطلاعاتی، نشریات الکترونیکی و حتی منابع چاپی. این امر به کتابخانه‌ها اجازه می‌دهد تا به طیف وسیع‌تری از اطلاعات دسترسی داشته باشند، در حالی که هزینه‌ها را کاهش می‌دهند.
- خدمات فنی و زیرساخت: اشتراک‌گذاری سیستم‌های مدیریت کتابخانه‌ای (ILS)، پلتفرم‌های نمایه‌سازی، و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات. این رویکرد به کتابخانه‌ها کمک می‌کند تا از آخرین فناوری‌ها بهره‌مند شوند و بار نگهداری و به‌روزرسانی را کاهش دهند.
- خدمات کارکنان و توسعه حرفه‌ای: برنامه‌های آموزشی مشترک برای کارکنان، اشتراک‌گذاری تخصص‌ها، و حتی ایجاد تیم‌های تخصصی مشترک برای پروژه‌های خاص. این امر به ارتقاء مهارت‌ها و ایجاد شبکه‌های حرفه‌ای کمک می‌کند.
- خدمات وام بین کتابخانه‌ای (ILL) و تحویل اسناد: بهینه‌سازی و گسترش سیستم‌های موجود برای دسترسی سریع‌تر و کارآمدتر به منابعی که در کتابخانه‌ی محلی موجود نیستند.
- مدیریت داده‌های تحقیقاتی: همکاری در توسعه و پیاده‌سازی زیرساخت‌ها و سیاست‌های مربوط به مدیریت و اشتراک‌گذاری داده‌های تحقیقاتی.
- مزایای اشتراک‌گذاری: گزارش SCONUL به طور مفصل به مزایای خدمات مشترک پرداخته است:
- کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری: با تقسیم هزینه‌ها و منابع، کتابخانه‌ها می‌توانند بودجه‌ی خود را بهینه کنند و منابع بیشتری را به خدمات حیاتی اختصاص دهند.
- دسترسی گسترده‌تر به منابع: اشتراک‌گذاری مجموعه امکان دسترسی به گستره‌ی وسیع‌تری از اطلاعات را برای دانشجویان و پژوهشگران فراهم می‌آورد.
- نوآوری و به‌کارگیری فناوری‌های جدید: همکاری، انگیزه و امکان به‌کارگیری فناوری‌های نوین را در کتابخانه‌ها تقویت می‌کند.
- توسعه حرفه‌ای کارکنان: فرصت‌های آموزشی و تبادل دانش بین کارکنان کتابخانه‌ها.
- افزایش تأثیر و قدرت چانه‌زنی: موسسات همکاری‌کننده می‌توانند با قدرت بیشتری در مذاکرات با ناشران و ارائه‌دهندگان خدمات فناوری شرکت کنند.
- چالش‌ها و ملاحظات: در کنار مزایا، گزارش چالش‌های پیش روی اجرای خدمات مشترک را نیز مورد بررسی قرار داده است، از جمله:
- مسائل مربوط به حاکمیت و مدیریت: تعریف واضح نقش‌ها و مسئولیت‌ها در ساختارهای مشترک.
- سازگاری فرهنگی و سازمانی: هماهنگ کردن فرآیندها و سیاست‌های مختلف در موسسات گوناگون.
- مسائل مربوط به فناوری و داده‌ها: تضمین امنیت، سازگاری و دسترسی به داده‌ها.
- توزیع عادلانه هزینه‌ها و منافع: اطمینان از اینکه همه‌ی مشارکت‌کنندگان از مزایای اشتراک‌گذاری بهره‌مند می‌شوند.
- نیاز به رهبری قوی و تعهد بلندمدت: موفقیت طرح‌های مشترک نیازمند تعهد مدیران ارشد و رهبری مؤثر است.
اهمیت برای کتابخانه‌های دانشگاهی:
گزارش SCONUL پیام روشنی برای کتابخانه‌های دانشگاهی در سراسر بریتانیا و فراتر از آن دارد. این گزارش نه تنها وضعیت فعلی خدمات مشترک را ترسیم می‌کند، بلکه چارچوبی برای توسعه و بهبود این همکاری‌ها ارائه می‌دهد. با توجه به فشارهای مالی و تغییرات سریع در محیط آموزش عالی، رویکرد اشتراک‌گذاری منابع و خدمات به یک استراتژی ضروری برای بقا و رشد کتابخانه‌های دانشگاهی تبدیل شده است.
انتظار می‌رود این گزارش، گفتمان جدیدی را در خصوص همکاری‌های بین‌کتابخانه‌ای آغاز کند و موسسات را به بررسی و پیاده‌سازی مدل‌های مؤثرتر خدمات مشترک ترغیب نماید. SCONUL با انتشار این گزارش، بر نقش حیاتی خود در هدایت و حمایت از کتابخانه‌های دانشگاهی در مواجهه با چالش‌های آینده تأکید کرده است.
英国国立・大学図書館協会（SCONUL）、大学図書館等におけるシェアードサービスに関する報告書を公表
هوش مصنوعی اخبار را ارائه کرده است.
سؤال زیر برای دریافت پاسخ از Google Gemini استفاده شد:
در 2025-07-14 08:40، ‘英国国立・大学図書館協会（SCONUL）、大学図書館等におけるシェアードサービスに関する報告書を公表’ طبق گفته カレントアウェアネス・ポータル منتشر شد. لطفاً مقاله‌ای دقیق با اطلاعات مرتبط به صورت قابل درک بنویسید. لطفا به زبان فارسی پاسخ دهید.