فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری (IFLA) سند «نقطه ورود IFLA به کتابخانه‌ها و هوش مصنوعی» را منتشر کرد
بر اساس گزارش منتشر شده در پورتال Current Awareness با کد 254166 در تاریخ 16 ژوئن 2025، فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری (IFLA) سند مهمی را با عنوان «نقطه ورود IFLA به کتابخانه‌ها و هوش مصنوعی» (IFLA Entry Point to Libraries and AI) منتشر کرده است.
اهمیت و هدف این سند:
انتشار این سند نشان دهنده اهمیت روزافزون هوش مصنوعی (AI) در دنیای کتابداری و اطلاع‌رسانی است. هدف از این سند، ارائه یک چارچوب و راهنمای اولیه برای کتابخانه‌ها در سراسر جهان به منظور درک بهتر، ارزیابی و به‌کارگیری هوش مصنوعی در فعالیت‌ها و خدمات خود است. به عبارت دیگر، این سند قصد دارد به کتابداران کمک کند تا:
- درک عمیق‌تری از هوش مصنوعی و کاربردهای آن به دست آورند.
- فرصت‌ها و چالش‌های ناشی از استفاده از هوش مصنوعی در کتابخانه‌ها را شناسایی کنند.
- استراتژی‌های مناسبی برای ادغام هوش مصنوعی در خدمات خود تدوین نمایند.
- به اخلاقیات و مسئولیت‌پذیری در به‌کارگیری هوش مصنوعی توجه کنند.
محتویات احتمالی سند:
با توجه به نام و ماهیت IFLA، می‌توان انتظار داشت که این سند شامل موارد زیر باشد:
- تعریف هوش مصنوعی و مفاهیم کلیدی مرتبط: این بخش احتمالاً به تعریف دقیق هوش مصنوعی و اصطلاحات رایج مانند یادگیری ماشین، پردازش زبان طبیعی (NLP) و شبکه‌های عصبی می‌پردازد.
- کاربردهای بالقوه هوش مصنوعی در کتابخانه‌ها: این بخش به بررسی کاربردهای عملی هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلف مانند:
- بهبود جستجو و بازیابی اطلاعات: هوش مصنوعی می‌تواند به کاربران کمک کند تا با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته‌تر، اطلاعات مورد نیاز خود را سریع‌تر و دقیق‌تر پیدا کنند.
- شخصی‌سازی خدمات: هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل داده‌های مربوط به کاربران، خدمات و منابع مناسب را به آن‌ها پیشنهاد دهد.
- اتوماسیون وظایف تکراری: هوش مصنوعی می‌تواند وظایف روتین مانند فهرست‌نویسی، امانت‌دهی و پاسخگویی به سوالات متداول را به صورت خودکار انجام دهد.
- تحلیل داده‌ها و ارائه بینش: هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل داده‌های مربوط به استفاده از کتابخانه، الگوها و روندهایی را شناسایی کند که به بهبود خدمات و تصمیم‌گیری‌ها کمک می‌کنند.
- چالش‌ها و ملاحظات اخلاقی: این بخش به بررسی چالش‌های مربوط به استفاده از هوش مصنوعی مانند:
- حریم خصوصی و امنیت داده‌ها: هوش مصنوعی برای کارآمدی به داده‌های زیادی نیاز دارد که جمع‌آوری و نگهداری آن‌ها می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه حریم خصوصی و امنیت ایجاد کند.
- تعصب و تبعیض: الگوریتم‌های هوش مصنوعی ممکن است بر اساس داده‌های آموزشی خود، تعصبات و تبعیضاتی را در نتایج خود نشان دهند.
- شفافیت و قابلیت توضیح: درک نحوه عملکرد الگوریتم‌های هوش مصنوعی و دلایل ارائه نتایج خاص می‌تواند دشوار باشد.
- تغییر نقش کتابداران: با اتوماسیون برخی از وظایف، نقش کتابداران ممکن است تغییر کند و نیاز به کسب مهارت‌های جدید باشد.
- توصیه‌ها و راهنمایی‌ها: این بخش به ارائه توصیه‌های عملی و راهنمایی‌ها برای کتابخانه‌ها در زمینه:
- تدوین استراتژی هوش مصنوعی: کتابخانه‌ها باید استراتژی مشخصی برای به‌کارگیری هوش مصنوعی داشته باشند که با اهداف و نیازهای آن‌ها سازگار باشد.
- ارزیابی و انتخاب ابزارها و فناوری‌های هوش مصنوعی: کتابخانه‌ها باید ابزارها و فناوری‌های هوش مصنوعی مناسب را با دقت ارزیابی و انتخاب کنند.
- آموزش و توانمندسازی کارکنان: کتابداران باید مهارت‌های لازم برای استفاده از هوش مصنوعی و درک نتایج آن را کسب کنند.
- همکاری و تبادل تجربیات: کتابخانه‌ها باید با یکدیگر همکاری کرده و تجربیات خود را در زمینه استفاده از هوش مصنوعی به اشتراک بگذارند.
نتیجه‌گیری:
انتشار سند «نقطه ورود IFLA به کتابخانه‌ها و هوش مصنوعی» گامی مهم در جهت راهنمایی و توانمندسازی کتابخانه‌ها برای بهره‌گیری از مزایای هوش مصنوعی و مقابله با چالش‌های آن است. این سند به کتابداران کمک می‌کند تا با درک بهتر از هوش مصنوعی، استراتژی‌های مناسبی برای ادغام آن در خدمات خود تدوین کرده و به ارائه خدمات بهتر و کارآمدتر به کاربران بپردازند.
لازم به ذکر است که محتوای دقیق این سند تنها پس از دسترسی مستقیم به متن آن قابل ارائه است. این مقاله بر اساس اطلاعات موجود در گزارش Current Awareness و دانش عمومی در مورد IFLA و هوش مصنوعی تهیه شده است.
国際図書館連盟（IFLA）、図書館とAIに関する文書“IFLA Entry Point to Libraries and AI”を公開
هوش مصنوعی اخبار را ارائه کرده است.
سؤال زیر برای دریافت پاسخ از Google Gemini استفاده شد:
در 2025-06-16 08:49، ‘国際図書館連盟（IFLA）、図書館とAIに関する文書“IFLA Entry Point to Libraries and AI”を公開’ طبق گفته カレントアウェアネス・ポータル منتشر شد. لطفاً مقاله‌ای دقیق با اطلاعات مرتبط به صورت قابل درک بنویسید. لطفا به زبان فارسی پاسخ دهید.
599