پرپلکسیتی چیست و چرا اطلاعات وب‌سایت‌ها را مثل کارآگاه‌ها جمع می‌کند؟
تصور کنید دنیای اینترنت مثل یک کتابخانه خیلی خیلی بزرگ است. در این کتابخانه، هزاران هزار کتاب (وب‌سایت‌ها) با موضوعات مختلف وجود دارد. بعضی از این کتاب‌ها پر از داستان‌های هیجان‌انگیز هستند، بعضی دیگر به ما یاد می‌دهند چطور یک اسباب‌بازی بسازیم، و برخی هم اطلاعات مهمی درباره سیارات و ستاره‌ها به ما می‌دهند.
حالا، ما می‌خواهیم بدانیم که در این کتابخانه عظیم، کدام کتاب‌ها بهترین اطلاعات را درباره دایناسورها دارند یا چطور می‌توانیم یک ربات بسازیم. برای این کار، ربات‌های کوچکی به نام “خزنده‌ها” (Crawlers) یا “ربات‌های جستجوگر” (Search Bots) داریم. این ربات‌ها مثل کارآگاه‌های خیلی زرنگ هستند که در کتابخانه اینترنت می‌گردند، صفحات مختلف را می‌خوانند و اطلاعات مهم را جمع‌آوری می‌کنند تا ما بتوانیم چیزهایی را که دنبالش هستیم، پیدا کنیم.
پرپلکسیتی (Perplexity) هم یک جور موتور جستجو یا به عبارت بهتر، یک “دستیار هوشمند” است که از این خزنده‌ها استفاده می‌کند تا اطلاعات مورد نیازش را از اینترنت جمع کند.
چرا وب‌سایت‌ها به خزنده‌ها می‌گویند “لطفاً وارد نشوید!”؟
حالا تصور کنید شما یک نویسنده هستید و یک کتاب خیلی ارزشمند نوشته‌اید. شما دوست دارید که افراد کتاب شما را بخوانند و از آن استفاده کنند، اما شاید نخواهید که هر کسی به راحتی هر اطلاعاتی را از کتاب شما بردارد یا آن را به روشی که شما دوست ندارید، استفاده کند.
وب‌سایت‌ها هم همینطور هستند. بعضی از وب‌سایت‌ها ممکن است اطلاعات خاصی داشته باشند که نمی‌خواهند توسط هر رباتی به راحتی دیده یا کپی شود. برای همین، آن‌ها به این خزنده‌ها یک دستور می‌دهند که شبیه یک علامت “ورود ممنوع” است. این دستور به زبان کامپیوتری به خزنده‌ها می‌گوید: “لطفاً از اینجا عبور نکنید و اطلاعات ما را نخوانید.”
پرپلکسیتی چطور مثل یک کارآگاه مخفی عمل کرده؟
اینجا جایی است که یک شرکت به نام Cloudflare (کلودفلیر) که کارش حفاظت از وب‌سایت‌هاست، متوجه چیز عجیبی شده است. آن‌ها گفته‌اند که پرپلکسیتی از خزنده‌هایی استفاده کرده که “مخفی” و “غیرقابل شناسایی” بوده‌اند.
این یعنی چی؟ یعنی این خزنده‌ها مثل کارآگاه‌هایی که لباس مبدل پوشیده‌اند، خودشان را جوری جا زده‌اند که وب‌سایت‌ها متوجه نشوند که خزنده‌های پرپلکسیتی هستند. انگار که یک مهمان ناخوانده، بدون اینکه خودش را معرفی کند، وارد خانه شما شود و شروع به برداشتن وسایل شما کند!
این خزنده‌ها دستور “ورود ممنوع” وب‌سایت‌ها را نادیده گرفته‌اند و اطلاعات را جمع کرده‌اند، بدون اینکه به صاحبان وب‌سایت بگویند چه کسی هستند یا برای چه منظوری این کار را می‌کنند.
چرا این موضوع مهم است؟
تصور کنید شما یک خانه بازی دارید و دوست دارید بچه‌ها بیایند و بازی کنند، اما نمی‌خواهید کسی بدون اجازه وسایل شما را خراب کند یا از آن‌ها سوءاستفاده کند. اگر کسی مخفیانه وارد خانه شما شود و وسایل شما را بردارد، شما ناراحت می‌شوید، درست است؟
این اتفاق برای وب‌سایت‌ها هم می‌افتد. وقتی خزنده‌هایی به طور مخفیانه اطلاعات را جمع می‌کنند، ممکن است:
- به وب‌سایت فشار زیادی وارد کنند: این کار مثل این است که هزاران نفر همزمان بخواهند از یک پارک عبور کنند؛ ممکن است باعث شلوغی و مشکل شود.
- اطلاعات را به روشی غیرمجاز استفاده کنند: شاید صاحب وب‌سایت نخواسته باشد اطلاعاتش به این شکل استفاده شود.
- حریم خصوصی افراد را نقض کنند: گاهی اوقات وب‌سایت‌ها اطلاعاتی دارند که متعلق به افراد است و نباید به راحتی جمع‌آوری شود.
علم به ما کمک می‌کند تا این مشکلات را بفهمیم!
این اتفاقی که Cloudflare گزارش داده، نشان می‌دهد که علم و تکنولوژی چقدر مهم هستند. شرکت‌هایی مثل Cloudflare با استفاده از دانش خود در زمینه شبکه‌های کامپیوتری و امنیت، متوجه این رفتارهای غیرمعمول شده‌اند.
- مهندسان نرم‌افزار: کسانی که این خزنده‌ها را می‌سازند.
- کارشناسان امنیت سایبری: کسانی که مثل نگهبانان در دنیای اینترنت هستند و مواظب اتفاقات بد می‌افتند.
- تحلیلگران داده: کسانی که اطلاعات زیادی را بررسی می‌کنند تا الگوهای عجیب را پیدا کنند.
این افراد با استفاده از دانش خود، به ما کمک می‌کنند تا دنیای اینترنت را امن‌تر و منظم‌تر نگه داریم. یادگیری درباره نحوه کار اینترنت، ربات‌ها، و حتی امنیت سایبری، می‌تواند برای شما بچه‌ها بسیار هیجان‌انگیز باشد و شما را به سمت شغل‌های آینده در دنیای علم و فناوری سوق دهد.
این ماجرا به ما یادآوری می‌کند که حتی در دنیای دیجیتال، رعایت قوانین و احترام به حریم خصوصی دیگران چقدر مهم است. و درست مثل کارآگاهان واقعی، دانشمندان و مهندسان هم همیشه در حال کشف و بررسی اتفاقات هستند تا دنیای ما را بهتر کنند!
Perplexity is using stealth, undeclared crawlers to evade website no-crawl directives
هوش مصنوعی اخبار را ارائه کرد.
سوال زیر برای دریافت پاسخ از Google Gemini استفاده شد:
در 2025-08-04 13:00، Cloudflare ‘Perplexity is using stealth, undeclared crawlers to evade website no-crawl directives’ را منتشر کرد. لطفاً یک مقاله مفصل با اطلاعات مرتبط، به زبانی ساده که کودکان و دانش‌آموزان بتوانند بفهمند، بنویسید تا کودکان بیشتری به علم علاقه‌مند شوند. لطفاً فقط مقاله را به زبان فارسی ارائه دهید.