جادوی نور در کابل‌های فیبر نوری: چرا نمی‌توانیم آن را ببینیم؟
سلام بچه‌های باهوش و کنجکاو! امروز می‌خوایم درباره‌ی یک چیز خیلی جالب و در عین حال مرموز صحبت کنیم: کابل‌های فیبر نوری! حتماً اسمش رو شنیدید، شاید توی خونه‌تون یا مدرسه هم ازش استفاده می‌کنید. مثلاً وقتی دارید با تبلت یا کامپیوتر بازی می‌کنید، یا فیلم می‌بینید، همین کابل‌ها اطلاعات رو خیلی خیلی سریع به شما می‌رسونن.
حالا فرض کنید که این کابل‌ها با نور کار می‌کنن! بله، درست شنیدید! مثل چراغ‌قوه‌ها، ولی خیلی خیلی کوچک‌تر و سریع‌تر. اما یک سوال خیلی مهم پیش میاد: اگر این کابل‌ها با نور کار می‌کنن، چرا وقتی نگاهشون می‌کنیم، نوری ازشون نمی‌بینیم؟ انگار که خاموش هستن!
اینجاست که جادوی علم وارد میشه!
کابل فیبر نوری چیست؟
فکر کنید یک لوله خیلی خیلی نازک داریم، انقدر نازک که از موی انسان هم باریک‌تره! این لوله از یک جنس خاص به اسم شیشه یا پلاستیک ساخته شده. به این لوله خیلی نازک میگن “فیبر نوری”.
چرا فیبر نوری؟ چون مثل یک تارهای نوری عمل می‌کنه. یعنی نور رو از یک سمت کابل به سمت دیگه هدایت می‌کنه.
چطور نور در این کابل‌ها حرکت می‌کنه؟
حالا برسیم به بخش هیجان‌انگیز! نور وقتی داخل این کابل‌های خیلی نازک حرکت می‌کنه، یک بازی جالب با خودش می‌کنه. اسم این بازی “بازتاب کلی” هست.
فرض کنید شما یک توپ دارید و می‌خواهید آن را از یک تونل خیلی طولانی رد کنید. اگر توپ را مستقیم به سمت جلو پرتاب کنید، شاید به دیوارهای تونل برخورد کند و از مسیرش منحرف شود. اما اگر توپ را طوری پرتاب کنید که به دیوارهای تونل بخورد و دوباره به سمت جلو برگردد، می‌تواند مسافت بیشتری را طی کند.
در کابل فیبر نوری هم همین اتفاق می‌افتد! نور مثل یک توپ کوچک است که با سرعت زیاد به دیواره‌های داخلی کابل برخورد می‌کند و سپس بازتاب شده و به جلو می‌رود. این برخوردها و بازتاب‌ها آنقدر سریع و پشت سر هم اتفاق می‌افتند که نور انگار بدون توقف در حال حرکت است.
چرا نور را نمی‌بینیم؟
اینجاست که نکته اصلی ماجراست. نوری که در کابل‌های فیبر نوری حرکت می‌کند، یک نور خیلی خاص و متفاوت است.
-
خیلی خیلی ضعیف است: این نور آنقدر ضعیف است که چشم انسان قادر به دیدن آن نیست. مثل این است که بخواهیم ستاره‌ها را در نور روز ببینیم؛ نور خورشید آنقدر قوی است که نور ضعیف ستاره‌ها را می‌پوشاند. در کابل فیبر نوری هم، چون نور بسیار ضعیف است، ما نمی‌توانیم آن را با چشم ببینیم.
-
داخل کابل حبس شده است: این نور طوری طراحی شده که فقط داخل کابل حرکت کند و بیرون نزند. انگار یک شلنگ آب خیلی باریک است که آب داخل آن جریان دارد، اما از کناره‌های شلنگ بیرون نمی‌ریزد. دیواره‌های کابل فیبر نوری طوری ساخته شده‌اند که نور را مثل آینه به داخل خود بازتاب می‌دهند و اجازه خروج آن را نمی‌دهند.
-
سرعت فوق‌العاده بالا: نور در کابل‌های فیبر نوری با سرعتی باورنکردنی حرکت می‌کند. فکر کنید یک پیام از یک شهر به شهر دیگر با سرعت نور می‌رسد! این سرعت آنقدر زیاد است که حتی اگر نور از آن خارج شود، چشم ما فرصت تشخیص آن را پیدا نمی‌کند.
این نور چه کاری انجام می‌دهد؟
این نور ضعیف و حبس شده، قهرمان واقعی داستان ماست! این نور حامل اطلاعات است. مثلاً وقتی شما یک پیام برای دوستتان می‌فرستید، آن پیام به صورت یک سری کد و علامت تبدیل می‌شود و سپس این کدها به شکل نور در کابل فیبر نوری حرکت می‌کنند. این نور اطلاعات شما را به سرعت به مقصد می‌رساند.
پس چرا Telefonica می‌گوید “انتظار نداشته باشید با نگاه کردن به کابل فیبر نوری، نور را ببینید”؟
Telefonica، که یکی از شرکت‌های بزرگ مخابراتی است، در مقاله‌ی خود به همین نکته‌ی مهم اشاره کرده است. آنها می‌خواهند به ما بگویند که این نور، نوری نیست که ما بتوانیم با چشم معمولی ببینیم. این یک نور علمی و مهندسی شده است که وظیفه‌ی انتقال اطلاعات را بر عهده دارد.
نتیجه‌گیری برای شما دانشمند کوچک!
کابل‌های فیبر نوری مثل رگ‌های نامرئی هستند که دنیای ما را به هم وصل می‌کنند. آنها با استفاده از جادوی نور که در داخلشان حبس شده، اطلاعات را با سرعتی باورنکردنی جابجا می‌کنند. اما این نور آنقدر ضعیف و داخل کابل محبوس است که ما نمی‌توانیم آن را ببینیم.
پس دفعه‌ی بعد که از اینترنت استفاده می‌کنید یا با دوستتان صحبت می‌کنید، یادتان باشد که در دل کابل‌های نازکی که شاید در اطراف شما باشند، نوری جادویی در حال دویدن است که دنیای ما را به هم متصل نگه می‌دارد! علم پر از این شگفتی‌هاست، کافی است کنجکاو باشید و از پرسیدن نترسید!
Don’t expect to see light if you look at a fibre optic cable
هوش مصنوعی اخبار را ارائه کرد.
سوال زیر برای دریافت پاسخ از Google Gemini استفاده شد:
در 2025-07-31 09:30، Telefonica ‘Don’t expect to see light if you look at a fibre optic cable’ را منتشر کرد. لطفاً یک مقاله مفصل با اطلاعات مرتبط، به زبانی ساده که کودکان و دانش‌آموزان بتوانند بفهمند، بنویسید تا کودکان بیشتری به علم علاقه‌مند شوند. لطفاً فقط مقاله را به زبان فارسی ارائه دهید.