پنجاه سال از CITES: حفاظت از حیات وحش در برابر انقراض ناشی از تجارت
تاریخ انتشار: ۱ جولای ۲۰۲۵ منبع: اخبار سازمان ملل متحد
در دنیای امروز که چالش‌های زیست‌محیطی روز به روز پیچیده‌تر می‌شوند، حفاظت از حیات وحش از تهدیدات ناشی از تجارت غیرقانونی و ناپایدار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پنجاه سال پیش، با تصویب کنوانسیون تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهی وحشی در معرض خطر انقراض (CITES)، گامی بزرگ در جهت مقابله با این تهدید برداشته شد. این کنوانسیون که در سال ۱۹۷۵ اجرایی شد، چارچوبی جهانی را برای تنظیم و نظارت بر تجارت گونه‌های حیات وحش فراهم کرد و از آن زمان تاکنون نقش حیاتی در جلوگیری از انقراض بسیاری از گونه‌ها ایفا نموده است.
CITES چیست؟
CITES یک توافقنامه بین‌المللی است که اعضای آن (کشورهای طرف قرارداد) متعهد به اجرای مقرراتی برای حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض خطر و اطمینان از اینکه تجارت بین‌المللی گونه‌های وحشی بقای آن‌ها را تهدید نمی‌کند، هستند. این کنوانسیون سه ضمیمه دارد که گونه‌ها را بر اساس میزان خطر انقراض و نیاز به حفاظت در آن‌ها طبقه‌بندی می‌کند. تجارت گونه‌های موجود در ضمیمه اول به شدت محدود شده و تنها در شرایط استثنایی مجاز است. برای گونه‌های ضمیمه دوم، تجارت تحت مجوزهای صادراتی و وارداتی تنظیم می‌شود تا اطمینان حاصل شود که تجارت به بقای گونه آسیب نمی‌رساند. گونه‌های ضمیمه سوم نیز گونه‌هایی هستند که توسط یک کشور عضو برای حفاظت معرفی شده‌اند و کشورها برای تجارت آن‌ها با آن کشور همکاری می‌کنند.
دستاوردهای ۵۰ سال تلاش
در طول نیم قرن گذشته، CITES نقش مهمی در موارد متعددی ایفا کرده است:
- نجات گونه‌های در معرض خطر: با اعمال محدودیت‌های تجاری، CITES به احیای جمعیت گونه‌هایی مانند ببر، کرگدن، فیل و بسیاری از گونه‌های پرندگان و خزندگان کمک کرده است.
- مبارزه با قاچاق: این کنوانسیون ابزاری قدرتمند برای مقابله با قاچاق حیات وحش و محصولات مشتق از آن‌ها، از جمله عاج فیل، شاخ کرگدن و پوست حیوانات، فراهم کرده است.
- ارتقای همکاری بین‌المللی: CITES بستر همکاری میان کشورها را برای اجرای قوانین و مبارزه با جرایم زیست‌محیطی فراهم می‌سازد.
- آموزش و آگاهی‌بخشی: این کنوانسیون در افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت حفاظت از حیات وحش و خطرات تجارت غیرقانونی نقش داشته است.
چالش‌های پیش رو
با وجود موفقیت‌های چشمگیر، CITES همچنان با چالش‌های فراوانی روبرو است. تجارت غیرقانونی حیات وحش همچنان یک تجارت سودآور و خطرناک است که توسط باندهای جنایتکار سازمان‌یافته اداره می‌شود. همچنین، تغییرات اقلیمی و تخریب زیستگاه‌ها، فشار مضاعفی بر گونه‌های حیات وحش وارد می‌کند که نیازمند رویکردهای جامع‌تر و هماهنگ‌تر برای حفاظت است.
آینده CITES
در پنجاهمین سالگرد خود، CITES بار دیگر تعهد خود را به حفاظت از تنوع زیستی و تضمین آینده‌ای پایدار برای حیات وحش اعلام می‌دارد. این کنوانسیون با تکیه بر تجربیات نیم قرن گذشته و با همکاری نزدیک‌تر دولت‌ها، سازمان‌های غیردولتی و بخش خصوصی، به تلاش‌های خود برای مقابله با تهدیدات علیه حیات وحش ادامه خواهد داد. سرمایه‌گذاری بر نوآوری‌های فناورانه برای ردیابی و مبارزه با تجارت غیرقانونی، تقویت ظرفیت‌های اجرایی در کشورهای در حال توسعه و افزایش آگاهی عمومی از جمله اولویت‌های کلیدی برای آینده CITES خواهند بود. حفاظت از گنجینه‌های طبیعی زمین، مسئولیتی مشترک است و CITES در این مسیر همچنان چراغ راه خواهد بود.
50 years of CITES: Protecting wildlife from trade-driven extinction
هوش مصنوعی اخبار را ارائه کرده است.
سؤال زیر برای دریافت پاسخ از Google Gemini استفاده شد:
در 2025-07-01 12:00، ’50 years of CITES: Protecting wildlife from trade-driven extinction’ توسط Climate Change منتشر شد. لطفاً مقاله‌ای دقیق با اطلاعات مرتبط به صورت دوستانه بنویسید. لطفا به زبان فارسی و فقط با مقاله پاسخ دهید.